31 augustus 1655, Delft, Vincent Laurensz. van der Vinne

Delft, een mooije sindelijcke en redelijcke groote stat, alwaer die voortreffelycke en overheerlijcke begraeffenis [graf] van den Prince van Orangjen hooglofflijcker memorije te sien is. Dit graf is soo uijtstekent heerlijck en konstich dat ick noijt diergelijcke in mijn geheele reijs gesien heb en is tot kosten van ‘tgemeene lant gebouwt tot een begraeffenis van dien uijtstekende Wilhelm, Prince van Orangie, een der eersten grontleggers van Hollants vrijheijt, na dat hij van dien godt vergeten guijt en booswicht Balthasar Geraerts, out 26 jaren, uijt Bourgonje van Fillefans [Vuillafans] geboortich, soo schelms en verradelijck vermoort was op den 10 julij 1584. […] Meer gedachte hoogheijt Prins Wilhelmus is leggende met sijn nacht tabbert en sittende in de wapenen, alles van metael op dit graf, neffens verscheijde kindertjes met uijtgedoofde toorsjes, schreijende actien en andre sinne beelden gegooten en afgebeeldt, in welck graf na hem oock sijn soon Mauritjus, dien strijtbare en voorsichtighe helt, van gelijcken sijn soon Frederick Hendrick, die mede soo dapper de vrijheijt van dese landen beijvert heeft, dat die met een eeuwighe vrede tussche dese lande en den koninck van Spanje getroffen is, daer na de Prins Willem de 2 daer oock ingeset, etc.

Op 31 augustus 1655 was Vincent Laurensz. van der Vinne, na een kunstenaarsreis van drie jaar, bijna thuis. In Delft bracht hij nog een bezoekje aan de Nieuwe Kerk, waar hij het praalgraf van Willem van Oranje inspecteerde. Hoewel hij de mond vol had van al het moois dat het buitenland had te bieden, had Vincent onderweg toch echt geen mooier graf gezien. Thuis is alles beter.

Kort bespreekt Van der Vinne de geschiedenis van de Oranjes: de moord door Balthasar Gerards, “de strijtbare en voorsichtige helt” Maurits en zijn even heroïsche zoon Frederik Hendrik. Willem II komt er bekaaid van af: “Prins Willem de 2 daer oock ingeset, etc.”